De coronacrisis en het freelancer bestaan vormen geen gelukkig huwelijk in de meeste gevallen. Terwijl je voorheen wellicht moeiteloos nieuwe klanten wist aan trekken, merk je nu dat het een stuk minder vanzelfsprekend is. Op zich is dat niet zo heel vreemd, veel opdrachtgevers zijn huiverig om in een tijd van crisis te investeren en het inhuren van een freelancer is dan vaak een van de eerste zaken waar op wordt bespaard. Het goede nieuws is dat je geen periode zonder inkomsten hoeft te hebben. Daarom werd aan het begin van de crisis de TOZO in het leven geroepen. De overheid bied nu de helpende hand door tal van nieuwe regelingen beschikbaar te stellen waar ook freelancers gebruik van kunnen maken: TOZO-3 en TOZO-4.
De huidige TOZO-3 regeling
De huidige TOZO-regeling, nummer 3 alweer is een vervolg op de eerdere regelingen voor inkomensondersteuning van zelfstandigen. Dat betekent dus letterlijk dat je wordt ondersteund om een inkomen te krijgen op bijstandsniveau. Dat is dus geen vetpot en voor de meeste freelancers is het slechts een druppel op de gloeiende plaat. Terwijl je voorheen wellicht gewens was aan een inkomen van bijvoorbeeld 2500 euro en je partner wellicht hetzelfde in loondienst kreeg, val je opeens terug naar een inkomen op bijstandsniveau, net iets meer dan 1500 euro voor samenwonenden of gehuwden. Dat klinkt wellicht als een aardige geste, maar het kan ook nadelig zijn.
Gezinsinkomen is bepalend voor je recht op de TOZO-3 regeling
Om in aanmerking te komen voor een TOZO-uitkering, wordt er ook gekeken naar het inkomen van je partner. Verdient hij of zij meer dan het minimum, dan kom je niet voor een uitkering in aanmerking. Verdient je partner minder, dan wordt dat inkomen aangevuld tot het uitkeringsniveau. Dat klinkt leuk, maar het zorgt hoe dan ook voor een flinke terugval, bovendien legt het een extra druk op de situatie. Ben je al langer gewend aan twee inkomens, dan kan het voor ongewenste spanning zorgen. Verre van ideaal dus.
Hier krijg je ook mee te maken: de informatieplicht
Zit je in de situatie dat de TOZO-3 uitkering noodzakelijk is, dan krijg je ook te maken met een informatieplicht. Dat betekent simpelweg dat je eventuele extra inkomsten zul moeten opgeven. Doe je dat niet, dan krijg je te maken met een terugvordering. Je zult daarnaast bij je aanvraag voor een TOZO-3 regeling aan moeten geven hoe hoog het inkomen is wat je ondanks de coronacrisis denkt te gaan hebben. Dit wordt in mindering gebracht op de uitkering. Mocht dat geschatte inkomen desondanks minder zijn dan wat je had opgegeven, dan zul je dat moeten melden in de hoop dat dit gecorrigeerd gaat worden met de volgende uitbetaling.
Overigens worden inkomsten in mindering gebracht op de periode waarin de inkomsten zijn gegenereerd, niet wanneer ze zijn ontvangen. De betaling van een opdracht die je in september hebt uitgevoerd, maar in november is betaald, wordt dus verrekend met terugwerkende kracht over de maand september (als je toen een TOZO-uitkering kreeg).
(Nog) geen vermogenstoets
Ondanks alle verplichtingen en de minder florissante inkomenspositie is er ook goed nieuws. Voor de huidige TOZO-3 regeling geldt geen vermogenstoets. Gelukkig maar, want de meeste freelancers hebben geld opzij gezet voor hun pensioen. Met de huidige regeling blijft de overheid daar dus netjes van af. Met TOZO-4, de regeling die vanaf 1 mei in zal gaan, geldt die vermogenstoets wel. Het kan dus zinvol zijn om voor die tijd te zorgen voor een stabiel inkomen zonder ondersteuning vanuit de overheid, tenzij de reserves dusdanig hoog zijn, dat je oudedagsvoorziening niet in gevaar komt.
