Illustratie door: Paulo Buchinho
Het lijkt ideaal, lekker veel reizen, een flink stuk van de wereld zien en ook nog eens werken. Van een afstand lijkt de digitale nomad het helemaal voor elkaar te hebben. Toch is het geen opgemaakt bedje waar je als werkende wereldreiziger in terecht komt. Het leven van een digital nomad kent wel degelijk beperkingen, zeker als het gaat om je AOW-voorziening.
Digital Nomad zijn en je AOW
Het lijkt lekker, voor lange tijd weg uit Nederland, geen benauwende regels en toch je geld verdienen op een manier die bij je past. Ook voor de freelancer met een gezonde reislust zijn er wel degelijk regels waar je rekening mee moet houden. Zo kan het gebeuren dat je onterecht geen belasting betaald terwijl dat wel had moeten gebeuren. De belastingdienst is dan opeens een stuk minder soepel en er zou dan zomaar een naheffing op de deurmat kunnen vallen. Dat is een situatie die je echt niet mee wilt maken. Afgezien van de naheffing, kun je ook problemen krijgen met het reizen, de douane op Schiphol ‘ziet’ namelijk direct of je nog een schuld aan de Staat open hebt staan. Is die net iets te hoog, dan kun je die vliegreis wel vergeten.
Lees ook: Leven als Digital Nomad: uitdagend en dynamisch, maar er is ook een keerzijde…
Blijf je in Nederland wonen?
Waarschijnlijk de belangrijkste vraag die in je op moet komen is of je in Nederland wilt blijven wonen. Als je dat vliegticket voor je reis naar Azië al in je hand hebt, zal het antwoord wellicht ‘nee’ zijn. Toch kan het geen kwaad om even goed na te denken. Als je namelijk in het GBA ingeschreven blijft, dan ben je voor de Belastingdienst dus gewoon belastingplichtig. Je blijft dus verplicht om inkomstenbelasting te betalen over je verdiensten, ook al heb je dat niet binnen de landsgrenzen verdient.
Zolang je ingeschreven staat in Nederland moet je je dus houden aan de regels die in Nederland gelden. Het maakt voor de belastingdienst namelijk niet uit waar je het verdient. Heb je namelijk een inschrijving bij de Kamer van Koophandel, dan gaat het om de winst uit de onderneming. En die verhuist niet met je mee naar Bali of een andere bestemming. Heb je geen KvK inschrijving, dan zul je ook over die inkomsten als digital nomad belasting moeten betalen (Box 1: overig werk)
Belastingverdragen
De slimme freelancer zal zich nu wellicht afvragen hoe het dan precies zit. Het zoun namelijk zo maar kunnen gebeuren dat je in het land waar je verblijft ook belasting betaald over je inkomen. Daar is ook aan gedacht. De Nederlandse Staat heeft namelijk tal van belastingverdragen met andere landen gesloten. De bedoeling is namelijk om te voorkomen dat je dubbel wordt belast. Door zo’n verdrag voorkom je dus dat je in twee landen over hetzelfde bedrag belasting moet betalen.
Lees ook: Digital Nomad worden: 10 dingen om rekening mee te houden!
De 183-dagen regeling
Dat lijkt handig, maar wat als je voor een langere periode in het buitenland verblijft? In dat geval krijg je te maken met de 183 dagen regeling. Die bepaalt dat je belastingplichtig bent in het land waar je feitelijk werkzaam bent. Het gaat dan niet om het aantal werkdagen, maar over het aantal echte dagen, inclusief het weekend. In feite heb je daar al mee te maken als je zes maanden weg bent uit Nederland. Overigens is deze regeling van toepassing als je in loondienst bent.
Op papier in Nederland wonen
De 183 dagen regeling moet je overigens niet verwarren met het algemene begrip van ‘inwoner zijn’. Voor de belastingdienst is het namelijk van belang waar het grootste deel van je leven zich afspeelt. Waar is bijvoorbeeld je huisarts, de sportschool, je telefoonnummer et cetera, et cetera. Ook als je ‘op papier’ in Nederland woont, maar een fiscaal nummer in het buitenland aanvraagt (dit kan voordelen hebben in bepaalde situaties), kunnen er behoorlijk wat alarmbellen afgaan.
Emigreren en de AOW
Heb je eenmaal de beslissing genomen om de deur achter je dicht te trekken en je in het buitenland te vestigen, dan zijn er toch een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. Je wordt dan niet alleen belastingplichtig in het land waar je gaat wonen, het heeft ook gevolgen voor je pensioenopbouw. Voor elk jaar dat je in het buitenland woont en werkt, wordt er namelijk twee jaar op je AOW ingehouden. Besluit je dus op een gegeven moment terug te keren om van je pensioen te genieten, dan kan dat een onaangename verrassing opleveren. Ben je zelfstandig ondernemer, dan is het zonder meer zinvol om te zorgen voor een aardig spaarpotje voor later.
Lees ook: Dit zijn de nadelen van leven als een Digital Nomad!
Gevolgen voor je partner bij overlijden
Een ander nadeel van het wonen en werken in het buitenland heeft te maken met je partner. Kom je te overlijden dan heeft je partner geen recht op een Anw-uitkering. Gelukkig is er een vangnet optie voor het mislopen van je AOW. Je kunt je namelijk vrijwillig bijverzekeren om die gevolgen op te vangen. De premie voor die vrijwillige verzekering is afhankelijk van je inkomen en bedraagt in 2019 minimaal € 527 en maximaal € 5.278.
- Is je inkomen in 2019 34.300 euro of meer? Dan betaalt je maximaal 5.278 euro
- Is er weinig of helemaal geen inkomen, dan geldt het minimumtarief van 527 euro.
Een ander nadeel van het emigreren is dat je, afhankelijk van het land waar je woont, minder of geen recht hebt op een AOW-uitkering bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Dat kan flink nadelig uitpakken. Het is dus verstandig om je goed voor te bereiden en veel informatie in te winnen, bij voorkeur nog voor je definitief vertrekt.
